Robinia akacjowa

06/12/2015

Sprowadzona w roku 1601 jako drzewo ozdobne sadzona była przeważnie w parkach i alejach, ale obecnie można ją spotkać również w lasach. Jej pięknie pachnące kwiaty, dekoracyjne liście i wspaniały kształt korony czynią ją cennym gatunkiem pośród robinii pod względem estetycznym. Robinia akacjowa ma też inny walor: jej kwiatostany są jadalne – można je na przykład usmażyć  w cieście naleśnikowym. Trzeba jednak pamiętać, że kora, liście i nasiona robinii są trujące!


Reklama

 

Robinia akacjowa (fot. M. Draganik)

Robinia akacjowa (fot. M. Draganik)

 

Robinia akacjowa

(Robinia pseudoacacia L.)

Rodzina: bobowate Fabaceae

Nazwy ludowe i zwyczajowe

Akacja, akacja fałszywa, akacya biała, grochodrzew, grochowe drzewo amerykańskie, robinia biała, grochowiec biały, grochownik, groszek syberyjski, ostrostręczyna.

Opis

Jest drzewem wyrastającym do 20 m wysokości. Kora pnia jest brunatna, spękana, a gałązek – czerwonobrunatna. Posiada liście nieparzysto-pierzaste, eliptyczne lub jajowate, a przylistki przekształcone w ciernie. Kwiaty robinii są białe, zebrane w zwisłe grona i silnie pachnące. Kwitnie w maju i czerwcu. Owocem jest strąk. Robinia akacjowa to cenna roślina miododajna.

 

Gatunek podobny

Czeremcha zwyczajna – Padus avium Mill.

 

Występowanie

Robinia akacjowa pochodzi ze środkowych i wschodnich stanów Ameryki Północnej. Do Europy przywiózł ją Jean Robin, francuski ogrodnik królewski i od jego nazwiska przyjęła się nazwa rodzajowa rośliny. Do Polski trafiła w XIX wieku. Rozmnaża się zarówno przez nasiona, jaki i odrośla korzeniowe. Tworzy zarośla i laski akacjowe. Występuje w lasach, zaroślach, parkach, przy zabudowaniach. Znajduje też zastosowanie do obsadzania nieużytków, zwłaszcza poboczy dróg i nasypów.

 

Pozyskiwanie surowca

Ze względu na obecność trujących związków białkowych, tzn. toksalbumin, robinia akacjowa zaliczana jest do roślin trujących. Jedynie kwiaty nie zawierają tych szkodliwych związków. Zbiera się je po zakwitnięciu, w dni pogodne, po obeschnięciu rosy. Zrywa się całe grona, a z nich osmykuje pojedyncze kwiaty. W czasie zbioru i przenoszenia kwiatów do suszenia należy uważać, aby ich nie zgnieść. Kwiaty przekwitłe, zmoczone, zaparzone w czasie suszenia ciemnieją. Można je suszyć w suszarni naturalnej, ale tylko w czasie ciepłej i suchej pogody. W suszarni ogrzewanej temperatura nie powinna przekraczać 35oC. Dobrze zebrany i wysuszony surowiec powinien składać się z kwiatów o białej koronie i zielonym kielichu. Nie może zawierać innych części roślin, np. szypułek kwiatostanowych.

 

Skład chemiczny

Flawonoidy (m.in. robinina, akacyina, kemferol, apigenina), biozyny (biokwercetyna), olejek eteryczny (zawierający farnezol, linalol, piperonal), leukoantocyjanozyd, kwasy organiczne, związki cukrowe i sole mineralne.

 

Zastosowanie

W lecznictwie ludowym kwiaty stosowane są jako środek pobudzający trawienie i moczopędny oraz lek przeciwko reumatyzmowi. W niektórych regionach kraju napar z kwiatów robinii stosowany był przez kobiety po porodzie jako środek wzmacniający lub w gorączce poporodowej. Napar z kwiatów ma działanie moczopędne i używany jest w stanach zapalnych nerek, dróg moczowych, przy zmniejszonym wydalaniu moczu, bakteryjnym zakażeniu nerek i obrzękach. Przetwory z kwiatów zaleca się w zatruciu toksynami zewnętrznymi i wewnętrznymi, w niewydolności krążenia oraz w celu utrzymania właściwego poziomu elektrolitów i wody w organizmie. Stosowane są również w zaburzeniach przepływu żółci do dwunastnicy i w stanach atonicznych lub skurczowych dróg żółciowych. W homeopatii kwiaty robinii przyjmowane są w leczeniu nadkwasoty u dzieci i dorosłych. Podaje się także sproszkowany kwiat robinii przy nieświeżym zapachu z ust, zgadze i nad-kwasocie ogólnej. Liście zebrane tuż przed kwitnieniem, zawierające duże ilości witamin, poleca się jako dodatek do kąpieli przy wszelkiego rodzaju awitaminozach. Kora robinii zawiera dużo garbników i jest niekiedy używana do garbowania skór, a twarde drewno do wyrobów stolarskich, kołodziejskich, budowlanych. Korowina i liście zawierają barwnik, którym farbuje się jedwab, papier i wełnę na trwały, żółty kolor. Z kwiatów wyrabiana jest woda kosmetyczna. Ponadto przyrządza się z nich konfitury, napoje oraz aromatyzuje lody, herbaty i rum.

 

Przepisy

Napar

1 łyżkę kwiatów robinii zalać 1 szklanką wrzącej wody i postawić na 15 min. nad parą pod przykryciem. Odstawić na 15 min. i przecedzić. Pić po 1 szklance 2 razy dziennie między posiłkami jako środek moczopędny, żółciopędny i uspokajający.

Odwar

Zmieszać po 25 g kwiatów robinii akacjowej, glistnika jaskółcze ziele i liści brzozy oraz po 50 g ziela nawłoci i liści mącznicy lekarskiej. Zalać 3 łyżki ziół 3       szklankami wody gorącej i ogrzać do wrzenia. Odstawić na 10 min. i przecedzić do termosu. Pić po 1 szklance 3 razy dziennie między posiłkami w kamicy moczanowej. Przed użyciem tej mieszanki należy najpierw doprowadzić mocz do odczynu obojętnego lub lekko alkalicznego.

 

Informacje przygotowane przez zespół pracowników URz w ramach projektu „Traditional and wild” realizowanego przez Stowarzyszenie Pro Carpathia w Rzeszowie, współfinansowanego ze środków EFRR.

O autorze

Forum Kwiatowe

Dostarczamy treści dla florystów, właścicieli kwiaciarń i freelancerów. Masz coś do powiedzenia o florystyce i chcesz się tym podzielić z innymi miłośnikami kwiatów? Dowiedz się jak dołączyć do grona autorów. O autorach forumkwiatowe.pl