Helleborus (ciemiernik) kwitnie w środku zimy, w czasie gdy większość roślin ogrodowych przechodzi w stan hibernacji. Jego kwiaty możemy zobaczyć między listopadem a kwietniem – wszystko zależy od tego jak nisko spada temperatura. Nietypowy okres kwitnienia sprawił, że roślina ta jest chętnie wykorzystywana jako ozdoba świąteczna.

Rodzina ciemierników liczy około 15 gatunków. W Polsce, w naturze, występują dwa: ciemiernik czerwonawy i zielony. Poza naszym krajem rośliny te występują na południu i w centralnej Europie aż po zachodnią Azję. W naturze – w Alpach – można też spotkać dobrze znany i chętnie uprawiany gatunek ciemiernika białego (Helleborus niger). Okres jego kwitnienia wypada w listopadzie i grudniu. Jego białe kwiaty z czasem różowieją, a pod koniec stają się zielone. To właśnie ten gatunek ze względu na swoją porę kwitnienia jest najczęściej wykorzystywany do dekoracji świątecznych. Zyskał nawet odpowiednią nazwę: róża Bożego Narodzenia. Ciekawostką jest to, że choć kwiaty tego ciemiernika są białe, to jego w jego nazwie łacińskiej jest słowo “niger” oznaczające “czarny”. Nazwa ta wzięła się od ciemnobrunatnych, wręcz czarnych korzeni rośliny.

Helleborus na rynku kwiatowym

Na rynku kwiatowym ciemierniki najczęściej oferowane są w grudniu. Dzięki wysiłkom hodowców, którzy od od połowy XX wieku krzyżują różne ich gatunki, mamy obecnie mnóstwo pięknych odmian mieszańcowych. płatki mogą być gładkie, dwukolorowe, a nawet cętkowane. Odmiany ciemiernika białego (Helleborus niger) mają białe kwiaty, które z czasem dostają różowych rumieńców by w końcu się całkowicie zazielenić. Odmiany kolorowe – żółte, różowe, fioletowe, czerwone, a nawet czarnopurpurowe – są najczęściej mieszańcami ciemiernika wschodniego (Helleborus orientalis). Obydwa gatunki występują w różnych rozmiarach od małych aż po całkiem spore, które wymagają dużej doniczki. Wśród odmian dostępnych na rynku znajdziemy te o białych, pojedynczych kwiatach, np: ‘Christmas Carol’ czy ‘Joshua’. Również białą, lecz podwójną odmianą jest np. ‘Dafine’. Łatwo dostępne są też odmiany w kolorach od różu przez fiolet aż po bordo, na przykład ‘Bella Pink’ lub ‘Sara Red’. Ciemiernikiem popularnym w wersji ciętej jest ‘Magnificent bells’ – odmiana o charakterystycznych, dzwonkowato zwieszonych kwiatach.

Na co należy zwrócić uwagę kupując ciemiernika?

• Sprawdź czy wielkość doniczki i rośliny mają odpowiednie proporcje.
• Podłoże powinno być lekko wilgotne.
• Roślina powinna mieć przynajmniej kilka pąków i nie powinna mieć szkodników.
• Ciemne plamy na kwiatach mogą świadczyć o zakażeniu grzybem botrytis, a żółte liście mogą wskazywać na obecność szkodników – muchówek.

Wskazówki dla klientów

• Ciemiernik powinien być w nasłonecznionym miejscu, choć ciemniejsze stanowisku nie będzie mu przeszkadzać. Więcej ma światła pozwoli mu wytworzyć więcej kwiatów.
• Brak wody powoduje, że liście ciemiernika szybko opadają.
• Należy usuwać suche lub zwiędłe liście.

Helleborus jest rośliną bardzo dekoracyjną, a jego kwiaty, dzięki niezwykłym barwom płatków są jednocześnie subtelne i intrygujące. Aby stworzyć dekorację z ciemiernikami wystarczy kępkę kwiatów umieścić w ozdobnej misie lub donicy i przyozdobić elementami świątecznymi wedle własnego uznania. Ciekawie prezentuje się w połączeniu z szachownicą, kawałkami drewna, szyszkami, wrzosem lub mchem.