Temat jadalnych kwiatów może być bliski florystom i warty poznania. Obecność kwiatów na stole w celach ozdobnych jest od dawna znana, ostatnio także dekoruje się torty weselne. Kilka lat temu floryści na jednym ze stoisk IPM w Essen dekorowali kwiatami potrawy, którymi częstowano gości. Obecnie jadalne kwiaty stają się coraz częściej wykorzystywanym dodatkiem do potraw. Należy jednak przed ich spożywaniem poznać kilka zasad.


Reklama

Wszystko, co znajduje się na talerzu, czy ma kontakt z żywnością, musi być jadalne. Nawet najbardziej wyszukana kwiatowa dekoracja toru nie może zawierać niejadalnych roślin. Błędem jest myślenie, że do dekoracji dań można używać wszystkiego, bo i tak nie będzie to zjedzone.

Należy zatem wiedzieć, z których gatunków roślin mogą być pozyskiwane jadalne kwiaty. Jest około 180 gatunków, nie licząc licznych odmian, dostarczających materiału do dekorowania, ale też i przygotowywania posiłków. Kwiaty mają wiele cennych związków chemicznych, jak np. witaminy, sole mineralne, karotenoidy, flawonoidy, kwasy tłuszczowe, kwasy fenolowe, sterole, fitoestrogeny. Naukowcy uważają, że kwiaty mogą być stosowane w profilaktyce wielu chorób cywilizacyjnych, ale też we wspomaganiu ich leczenia.

 
kwiaty jadalne
 

Kwiaty w większości wnoszą też smak do potraw. Mogą być słodkie (pierwiosnki, floksy), kwaśne (begonie), pikantne (nasturcje), aromatyczne (róże, czarny bez), gorzkie (krwawnik). Można je dodawać do sałatek, koktajli, dresingów, deserów, zup, ciast, oliwy, masła ziołowego. Przygotowuje się z nich szaszłyki, konfitury, orzeźwiające napoje bezalkoholowe, wina i nalewki.

Dla florysty kwiaty przede wszystkim jednak są pięknym elementem dekoracyjnym. Sięgamy po rośliny ogrodowe (ozdobne i zioła) oraz tzw. chwasty, ale te z kwiaciarni, niestety, nie nadają się do spożycia, ani do kontaktu z żywnością. Wszystkie produkty przeznaczane do konsumpcji muszą być uprawiane w kontrolowanych warunkach, podobnie jak warzywa i owoce. Rygorom tym nie poddawane są kwiaty cięte, gdyż ich przeznaczenie jest zupełnie inne. W Polsce są już gospodarstwa oferujące jadalne kwiaty. Można je nawet zakupić w niektórych sklepach (nie tylko ze zdrową żywnością).

 
kwiaty jadalne

kwiaty jadalne
 

Co zatem mogą zrobić floryści potrzebujący jadalnych kwiatów? Najlepiej kupić je ze specjalistycznego gospodarstwa. Jest to, niestety, temat niszowy na giełdach kwiatowych. Innym rozwiązaniem jest własna uprawa, ale nie każdy dysponuje ogrodem i wiedzą na ten temat. Mini ogród można stworzyć w pojemnikach dla roślin sezonowych – jednorocznych, dwuletnich i trwałych niezimujących w gruncie, ale także bylin.

Zjadając kwiaty, należy unikać pyłku i dna kwiatowego, które mogą działać alergennie. Reakcje organizmu po spożyciu kwiatów są indywidualne, dlatego należy przetestować wcześniej ich działanie w małej ilości.

Jadalne kwiaty były jednym z tematów poruszonych na 3 Konferencji Naukowo-Warsztatowej Hortiterapia jako element wspomagający leczenie tradycyjne, która odbyła się 21 sierpnia 2018 roku na Uniwersytecie Przyrodniczym w Poznaniu. Portal ForumKwiatowe.pl był jednym z patronów medialnych konferencji, za co organizatorzy Konferencji składają serdeczne podziękowania.

 
kwiaty jadalne
 
kwiaty jadalne
 
kwiaty jadalne
 
kwiaty jadalne
 

Tabela 1. Rodzaje i gatunki roślin dostępne w ogrodach, których kwiaty są jadalne

jednoroczne
aksamitka

begonia bulwiasta

chaber bławatek

celozja

dziwaczek

lewkonia letnia

maczek kalifornijski

nasturcja

ogórecznik

rumianek

słonecznik

szarłat

bazylia

begonia stale kwitnąca

czarnuszka damasceńska

dynia

kosmos

lwia paszcza

nagietek

niecierpek

petunia

rzodkiewka

smagliczka

wrotycz maruna

dwuletnie
bratek

dzwonek ogrodowy

malwa różowa

stokrotka

dziewanna

goździk brodaty

niezapominajka

wieczornik damski

trwałe niezimujące w gruncie
dalia

fuksja

pelargonia

srebrzeń

frezja

mieczyk

rozmaryn

byliny
aster

bodziszek czerwony

czosnek aflatuneński

dzwonek

floks wiechowaty

goździk

hyzop

jeżówka

kłosowiec

koniczyna

lilia

mięta

mniszek

pierwiosnek

pysznogłówka

szafirek

wiązówka błotna

wierzbówka kiprzyca

złotnica żółta

bluszczyk kurdybanek

cząber

czosnek niedźwiedzi

fiołek wonny

funkia

grzybienie białe

jasnota biała

jukka

knieć błotna

lawenda (krzewinka)

liliowiec

miodunka

nawłoć

piwonia

szałwia lekarska

tulipan

wiesiołek

wrzos (krzewinka)

 

krzewy
czarny bez

kłokoczka południowa

mahonia

porzeczka złota

żarnowiec

forsycja

lilak

perowskia

róża

drzewa
brzoza

głóg

jarzębina

lipa

robinia akacjowa

świerk

wiśnia piłkowana

glicynia (pnącze)

jabłoń

klon

magnolia

sosna

tulipanowiec

O autorze

Agnieszka Krzymińska

dr hab., kierownik Studiów Podyplomowych Hortiterapia, kierownik Katedry Roślin Ozdobnych Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu i od 26 lat jej pracownik. Autorka i współautorka wielu książek i rozdziałów w monografiach, także poświęconych hortiterapii, prac naukowych i artykułów popularyzujących wiedzę z zakresu roślin ozdobnych, a szczególnie cebulowych. Instruktor florystyki, mistrz w zawodzie florysta, międzynarodowy sędzia florystyki.